• Türkçe
  • English
Ders Kodu: 
PHAR 303
Ders Dönemi: 
Güz
Ders Tipi: 
Zorunlu
Teori Saati: 
4
Uygulama Saati: 
0
Kredi: 
6
AKTS: 
6
Dersin Dili: 
İngilizce
Dersin Koordinatörü: 
Dersin Amacı: 
Bu derste bilimsel bir alt yapı oluşturularak uygun ve önemli teknolojik uygulamalarla; dozaj şekli tasarımı, temel(konvansyonel)dozaj şekilleri ve tedavi ile ilgili uygulamaların öğretilmesi amaçlanır. Bu derste yine biyofarmasötik konular ve çeşitli dozaj formlarının fizikokimyasal temeli üzerine odaklanılmıştır. Tartışma konuları arasında ön formülasyon faktörleri (erime noktası, çözünürlük, viskozite, erime, partikül ve katı hal özellikleri), reoloji gibi temel bilgiler ile farmasötik çözeltiler, kolloidler ve dispersiyonlar, süspansiyonlar, emülsiyonlar, merhemler, aerosoller, supozituvarlar yer almaktadır. Derste ayrıca farmasötik dozaj şekillerinin hazırlanmasında uygulanan ilke ve teknolojiler öğrencilere sunulur. Bunlar ürün tasarımı, formülasyon, üretim, majistiral üretim, kalite kontrol, ve çeşitli dozaj şekilllerinin klinik uygulanmasını içerir.
Dersin İçeriği: 

a) Teorik Bölüm

Bu dersin amacı, ilaç taşınmasında kullanılan farmasötik ana kavramlarına bir temel sağlamaktır. Dersin başlangıcında, moleküler temeller esas alınarak, ilaçların sulu ve lipid çözünürlüğü, dozaj şekilleri ile ilgili farmakokinetik ilkeler, ilaç yardımcı maddelerini ve/veya biyoyararlanımı etkileyen üretim mekanizmaları ve dozaj şekillerinin raf ömürleri için uygulanan kimyasal kinetikler sunulur.

Farmasötik ilkeler başarılı bir şekildeçözelti, emülsiyon ve süspansiyon gibi daha kompleks  çözelti şeklinde dozaj şekilllerine uygulanır.

Dozaj şekilleri hazırlanırken gereken tamponlar, koruyucular, emülsifiye edici etken maddeler, süspansiye edici maddeler, nemlendiriciler gibi ilaç yardımcı maddeleri ve her bir dozaj şeklinin hazırlanma yöntemi hem eczane üretimi (majistral üretim) hem de endüstriyel üretim dahil olmak üzere açıklanır.

b) Laboratuar Uygulamaları

Laboratuarda farmasötik çözeltiler, kolloidler ve dispersiyonlar, süspansiyonlar, emülsiyonlar, merhemler, aerosoller, supozituvarların hazırlanması ve formülasyon metodları ile  kalite kontrollerinin yapılması.

Dersin Öğretim Yöntemleri: 
1: Anlatım, 2: Soru-Cevap, 3: Tartışma, 4. Sunum. 5:Simülasyon, 6:Video, 7:Uygulamalar, 8: Vaka çözümlemeleri
Dersin Ölçme Yöntemleri: 
A: Yazılı sınav, B: Çoktan seçmeli (test), C: Boşluk doldurma, D: Doğru yanlış, E: Sözlü sınav, F: Portfolyo, G: Derse katılım, H: Ödev

Dikey Sekmeler

Dersin Öğrenme Çıktıları

Dersin Öğrenme Çıktıları

Programın  öğrenme çıktıları

Öğretim Yöntemleri

Ölçme Yöntemleri

1) Farmasötik Dozaj Şekilleri hakkında yeterli bilgi ve farmasötik ürünlerin tasarımı, yüksek kalite, stabilite ve etkinliğini sağlayan fakörlerin en uygun şekliyle algılanması, farmasötik ürünlerin ve bunların üretimi ile ilgili alanlarda görev yürütebilecek yeterli bilgiye sahip olmak

1,2,3,4,6,7,10

1,2,3,4,5,6,7,8

A,B,C,D,E,F,G,H

2) Farmasötik endüstride ve eczanelerde seminerler, konferanslar la farmasötik uygulamaların anlatılması.

1,2,3,4,5,6,7,8,9,10

1,2,3,4,5,6,7,8

A,B,C,D,E,F,G,H

3) Farmasötik dozaj şekillerinin hazırlanması ve ilgili kalite kontrollerin anlatımı

1,3,5,10

1,2,3,4,5,6,7,8

A,B,C,D,E,F,G,H

 

Dersin Akışı

Hafta

Konular (Teorik)

Laboratuvar

Ön Hazırlık

1

İlacın tanımı, dozaj şekilleri ve gereksinimlerinin açıklanması, yeni bir ilaç geliştirmede ve onay sürecinde Farmasötik Teknolojinin rolünün açıklanması, Dozaj Şekilleri Tasarımı yapılırken dikkate alınan faktörlerin açıklanması, Dozaj Şekillerinin Hazırlanması (laboratuar ölçeği),İlaç Standartlarının açıklanması, Standartlar ve Kayıt İşlemlerinin(yasal düzenlemelerin) uyumlu hale getirilmesi

Topikal ve oral solüsyonların formülasyonu ve hazırlanmasına ilişkin demonstrasyon

Ders kitabı ve notlar

2

Farmasötikler ve farmasötik dozaj şekillerinin açıklanması (hastalar tarafından kullanılan ilaçlar gibi...) ilaçların uygulanma yollarının listelenmesi. Dozaj şekillerinin ve uygulama yollarının terapötik sonuçlarıyla beraber tartışılması. Dozaj şekli tasarımında yorum yapabilmek için fizyokimyasal ve biyofarmasötik tanımların uygulanması.

Topikal ve oral süspansiyonların formülasyonu ve hazırlanmasına ilişkin demonstrasyon

Ders kitabı ve notlar

3

Farmasötik dozaj formları ile ilgili fizikokimyasal prensiplerin açıklanması.Farmasötik dozaj şekillerinin tasarımındaki biyofarmasötik değerlendirmeler ve bu değerlendirmelerin farklı dozaj şekillerine, tasarımlarına ve farmasötik içeriklerine nasıl uygulandıklarının tartışılması.

Topikal çözeltilerin formülasyonu ve hazırlanması

Ders kitabı ve notlar

4

Ön formülasyon çalışmalarının temellerini ve bu çalışmalar sırasında üretilen fizikokimyasal, fizyomekanik ve biyofarmasötik özellik verilerinin aday seçimini, formülasyon tasarımını, ilaç dağıtım teknolojisi seçimini, ilaç ürünü üretim sürecini nasıl etkileyebileceğinin tartışılması

Topikal çözeltilerin formülasyonu ve hazırlanması 

Ders kitabı ve notlar

    ARA SINAV 1

Oral çözeltilerin formülasyonu ve hazırlanması & Küçük ölçekli şurup formülasyonu hazırlama teknikleri

Ders kitabı ve notlar

5

Suyun Farmasötik kullanımdaki anahtar rolünün açıklanması ve farmasötik su çeştleri, şehir şebeke suyunun farmasötikler için neden uygun olmadığının açıklanması, Su saflaştırma sistemlerinin açıklanması, Farmasötik suların depolama ve dağıtım sistemlerinin açıklanması, Su sistemlerindeki validasyon işlemlerinin açıklanması, Farmasötik sular için kalite kontrol sistemlerinin açıklanması

Oral ve topikal süspansiyonların formülasyonu ve hazırlanması

Ders kitabı ve notlar

6

Piyasadaki solüsyon preparatları hakkında örnekler verilmesi, solüsyon tanımı, solüsyonlara dair avantaj ve dezavantajların açıklanması, farklı solüsyon çeşitlerinin açıklanması, solüsyonlar için formülasyon içeriklerinin açıklanması, sulu ve susuz çözücülerin açıklanması, ilaçların sudaki çözünürlüklerini arttırmaya yönelik yaklaşımlar, solüsyonların hazırlanmasındaki yöntemlerin açıklanması,  solüsyonlar için kalite kontrol ve stabilite testlerinin açıklanması, Farmasötik solüsyonların hazırlanması, etiketlenmesi

Oral ve topikal süspansiyonların formülasyonu ve hazırlanması & Süspansiyonların reolojik özelliklerinin incelenmesi

Ders kitabı ve notlar

7

Piyasadaki supozituvar preperatları hakkında örnekler verilmesi, supozituvar tanımı, büyüklük ve şekillerinin açıklanması, supozituvarların uygulanma yolları, avantaj ve dezavantajlarının açıklanması, supozituvarların lokal ve sistemik etkilerinin açıklanması, supozituvar formülasyonundaki içeriklerin açıklanması, supozituvar hazırlama yöntemlerinin, paketlenmesinin ve depolanma koşullarının açıklanması, supozituvarlar için kalite kontrol testlerinin açıklanması, supozituvarların düzgün bir şekilde kullanımı için hastaya verilecek olan tavsiyeler.

Lab Arasınav -

Ders kitabı ve notlar

8

Küçük partikül teknolojisi hakkında bir çalışmayı da içeren Dispers Sistemler Teorisi, arayüzey olayları, kolloidal ve kaba dispersiyonlardaki materyallerin elektrokinetik ve reolojik özellikleri, farmasötik kolloidal ve dispersiyon formülasyonlarının öğrenilmesi, temel kolloid tanımlaması, yüzey kimyası ve farmasötik ürün tasarımındaki uygulamaların kavratılması.

Emülsiyonların formülasyonu ve hazırlanmasına ilişkin demonstrasyon

Ders kitabı ve notlar

9

Farmasötik süspansiyonların fiziksel karakteristiklerinin tanımlanması ve açıklanması. Flokülasyon ve agregasyon tanımları, Stabil süspansiyonun görsel muayene ve/veya görünüm ve fiziksel karakteristiklerinin tanımlanması, süspansiyonlarda viskozitenin sedimentasyon hızına olan etkisinin açıklanması. Formülasyonun  süspansiyon hazırlanmasındaki rolünün açıklanması. (elektrolitler, viskozite arttırıcılar) Süspansiyonların istenen reolojik davranışlardaki karakterleri

Emülsiyonların formülasyonu ve hazırlanması & Emülsiyon hazırlanmasındaki 3 yöntemin açıklanması ve/veya gösterimi Emülsiyonlarda Uygulanan Kalite Kontrol Yöntemleri

Ders kitabı ve notlar

10

Emülsiyonlar ve emülsiyonlaştırıcı etken maddelerin tanımlanması ve/veya açıklanması. emülsiyon çeşitlerinin saptanmasındaki iki faktörün açıklanması (o/w vs. w/o). Emülsiyonların tabii olduğu instabilite seviyelerinin açıklanması. emülsiyonlar stabilize edilirken kullanılan 3 yöntemin açıklanması. Emülsiyonlaştırıcı etken maddelerin çeşitlerine, kullanılışlarına, avantajlarına ve kısıtlamalarına göre sınıflandırılması. Her noniyonik surfaktan sistemi için HLB hesabı ve tanımı. Emülsiyonların farmasötik kullanımlarının açıklanması.

Merhem ve kremlerin hazırlanmasındaki yöntemlerin tanımlanması ve/veya gösterimi & Kalite Kontrol Prosesleri

Ders kitabı ve notlar

11

Merhem bazı formülasyonlarının sınıflandırılması. Merhem bazlarının fiziksel özelliklerinin açıklanması ve en uygun oldukları amaçların saptanması.

İn situ jel hazırlanması

 

Ders kitabı ve notlar

12

Her çeşit merhem bazının uygun şekilde hazırlanması ve merhem bazına katı ilaç entegrasyonu. Merhem bazının içeriği ve çeşidi ile içerdiği ilacın salınmasındaki ilişkinin kurulması.

Supozituvar hazırlanması-

Ders kitabı ve notlar

13

Transdermal Dozaj Şekillerinin tanımlanması, transdermal patch sistemi ve bileşenlerinin avantaj ve dezavantajlarının açıklanması

Pat hazırlanması

Ders kitabı ve notlar

14

Piyasadaki aerosol preperatları hakkında örnekler, Aerosol tanımı, Aerosol çeşitlerinin açıklanması, Farmasötik aerosollerin avantaj ve dezavantajlarının açıklanması, Konteyner, valf, itici gaz, ürün konsantrasyonu, gibi aerosol bileşenlerinin tanımlanması, Aerosol Operasyon ve Kalite Kontrol Testlerinin açıklanması, Aerosol doldurma yöntemlerinin açıklanması, Aerosol Paketleme, etiketleme ve muhafaza şekillerinin açıklanması, Hastalara Aerosolün düzgün kullanımı hakkında tavsiyeler verilmesi

Lab Final

Ders kitabı ve notlar

   FİNAL SINAVI                       Ders kitabı ve notlar
 

Kaynaklar

Ders Notu

Ansel, H.C., Pharmaceutical dosage forms and drug delivery systems. Lea and Febiger, Philadelphia

Diğer Kaynaklar

Remington: The Science and Practice of Pharmacy, Mack Publishing Co: Easton, PA, USA, Handbook of Excipients

 

Materyal Paylaşımı

Dökümanlar

Ders Notları, Ders Kitabı

Ödevler

Proje ve Sunum

Sınavlar

Arasınav, Lab Arasınavı, Final Sınavı

 

Değerlendirme Sistemi

YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARI

SAYI

KATKI YÜZDESİ

Ara Sınav

1

25

Lab.

1

25

Final Sınavı

1

50

Toplam

 3

100

 

 

DERS KATEGORİSİ

Zorunlu / Seçmeli

 

Dersin Program Çıktılarına Katkısı

No

Program Öğrenme Çıktıları

Katkı Düzeyi

1

2

3

4

5

1

Eczacılık alanında ulusal ve uluslararası güncel, kuramsal ve uygulamalı bilgilere sahiptir.

       

X

2

Mesleği ile ilgili problemleri tanımlar, verileri toplar, doğruluğu ve güvenilirliğini değerlendirir, kanıta dayalı çözüm önerileri geliştirir, sağlık mesleği mensupları ile paylaşır, diğer kişilere gerekli açıklamaları yapar.

       

X

3

Bilgiyi ve iletişim teknolojilerini kullanarak sağlık alanında görev yapanlar başta olmak üzere ilgili tüm meslek gruplarıyla ve toplumun her kesimi ile kültürel ve etik değerlere uygun olarak doğru ve etkili iletişim kurar.

    X  

 

4

Toplum sağlığını ilgilendiren konularda mesleki hukuk ve etik kuralları gözetir.

   

X

   

5

Kariyer farkındalığı yüksek, özgüvenli, ekip çalışmasına yatkın, lider ruhlu, girişimci, üretken ve mali kaynakları yönetebilen bir eczacı olarak görev yapar.

    X

 

 

6

Farmasötik bakım prensibini merkeze alarak hasta odaklı yaklaşımıyla kolay ulaşılan bir sağlık danışmanı olarak görev yapar ve toplumun sürekli bilgilendirilmesinde etkin rol oynar.

       

X

7

Bilgilerini, çağın ve toplumun gereksinimleri doğrultusunda meslek içi eğitim ve etkinliklere katılarak geliştirir, çalışma arkadaşlarının mesleki gelişimlerinde rol alır ve yaşam boyu öğrenme ilkesini benimser.

      X

 

8

İlaç, kozmetik ürün ve tıbbi cihazla ilgili çok-disiplinli/ disiplinlerarası araştırma ve geliştirme projeleri önerir, yönetir ve sonuçlarını paylaşır.

   

X

   

9

Sosyal sorumluluk projelerinde görev alarak bilgi ve becerilerini toplum yararına kullanır.

     

X

 

10

Alanında edindiği kuramsal ve uygulamalı bilgileri kullanırken kalite yönetim sistemlerinin gereğini yerine getirir.

   

X

   
 

AKTS İş Yükü Tablosu

AKTS / İŞ YÜKÜ TABLOSU

Etkinlik

SAYISI

Süresi
(Saat)

Toplam
İş Yükü
(Saat)

Ders Süresi

14

4

56

Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme)

14

1

14

Ara Sınav

1

2

2

Laboratuvar

14

4

56

Laboratuvar ders dışı calışma süresi

14

1

14

Lab. Ara sınav

1

4

2

Lab. Final

1

4

2

Ödev

1

1

1

Final

1

2

2

Toplam İş Yükü

 

 

149

Toplam İş Yükü / 25 (s)

 

 

5,96

Dersin AKTS Kredisi

 

 

6