• Türkçe
  • English
Ders Kodu: 
PHAR 312
Ders Dönemi: 
Bahar
Ders Tipi: 
Zorunlu
Teori Saati: 
3
Uygulama Saati: 
0
Kredi: 
5
AKTS: 
7
Dersin Dili: 
İngilizce
Dersin Koordinatörü: 
Dersin Amacı: 
Bu dersin amacı Eczacılık Fakültesi öğrencilerine toksikolojinin temel kavramlarını; toksisiteyi etkileyen faktörleri; ksenobiyotiklerin vücuttaki yazgısını; ilaçlar ile doğal, kimyasal, biyolojik ve fiziksel etkenlerin biyolojik sisteme verdiği zararları ve bu zararların makro ve moleküler düzeyde araştırılmasını, toksikolojik risk değerlendirmesi yaparak zararsızlık limitleri belirlemeyi öğrenebilmeleri için yeterli teorik ve deneysel bilgiyi sunmaktır.
Dersin İçeriği: 

a. Teorik Kısım

Bu ders kapsamında analitik yönemleri kullanarak, asidik ve bazik ilaçların ektraksiyon ve analizleri, ucucu zehirlerin, metalik zehirlerin, gıda katkı maddelerinin tayini, DNA izolasyonu ve in vitro sitotoksisite testi yapılacaktır.

Bu ders kapsamında toksikoloji hakkında genel bilgi verilecek, doz-cevap ilişkisi; toksisiteyi etkileyen faktörler ve mekanizmaları; risk değerlendirmesi ve yönetimi; ksenobiyotiklerin emilim, dağılım ve eliminasyonu; biyotransformasyon reaksiyonlarının toksisite için önemi; karsinogenez prosesi; mutasyon ve genetik toksikoloji; kimyasal, biyolojik ve fiziksel faktörlerin üreme ve gelişme üzerindeki toksik etkileri; gıda katkı maddeleri ve kontaminantlar; bitki, hayvan ve mantar zehirlenmeleri; metallerin toksik etkileri; toksik etkilerin immunotoksikolojik temelleri; radyasyonun toksik etkileri konusunda bilgiler ele alınacaktır.

b. Laboratuvar uygulamaları

Bu ders kapsamında analitik yönemleri kullanarak, asidik ve bazik ilaçların ektraksiyon ve analizleri, ucucu zehirlerin, metalik zehirlerin, gıda katkı maddelerinin tayini, DNA izolasyonu ve in vitro sitotoksisite testi yapılacaktır.

Dersin Öğretim Yöntemleri: 
1: Anlatım, 2: Soru-Cevap, 3: Tartışma, 4. Sunum. 5:Simülasyon, 6:Video, 7:Uygulamalar, 8: Vaka çözümlemeleri
Dersin Ölçme Yöntemleri: 
A: Yazılı sınav, B: Çoktan seçmeli (test), C: Boşluk doldurma, D: Doğru yanlış, E: Sözlü sınav, F: Portfolyo, G: Derse katılım, H: Ödev

Dikey Sekmeler

Dersin Öğrenme Çıktıları

Dersin Öğrenme Çıktıları

Programın  öğrenme çıktıları

Öğretim Yöntemleri

Ölçme Yöntemleri

1) Toksikolojide temel kavramları kavrayabilme.

1, 2, 3, 5, 6, 8

1,2,3,4,6

A, B, C, D, G, H

2) Toksisiteyi etkileyen ve değiştiren etkenleri kavrayabilme.

1, 2, 3, 5, 6, 8

1,2,3,4,6

A, B, C, D, G, H

3) Toksikolojik risk değerlendirmesi yaparak zararsızlık limitleri belirleyebilme.

1, 2, 3, 5, 6, 8

1,2,3,4,6

A, B, C, D, G, H

4) Kimyasal, biyolojik ve fiziksel etkenlerin toksik etkilerini anlayabilme.

1, 2, 3, 5, 6, 8

1,2,3,4,6

A, B, C, D, G, H

5) Makro ve moleküler düzeyde toksik etkileri belirleyebilme, toksikolojik analiz yapabilme.

1, 2, 3, 5, 6, 8

1,2,3,4,6,7

A, B, C, D, G, H

6) Öğrendiği bilgileri insan ve çevre sağlığının korunmasında kullanabilme.

1, 2, 3, 5, 6, 8

1,2,3,4,6

A, B, C, D, G, H

 

Dersin Akışı

DERS AKIŞI

Hafta

Konular (Teorik)

Laboratuvar

Ön Hazırlık

1

Toksikolojiye Giriş

Genel bilgiler-I

Kaynaklara çalışma

2

Toksisite Faktörleri

Genel bilgiler- II

Kaynaklara çalışma

3

Toksisite Mekanizmaları

Spektrofotometrik yöntemle serumda salisilat tayini. Spektrofotometrik yöntemle plazmda paraetamol tayini.

Kaynaklara çalışma

4

Risk Değerlendirmesi ve Yönetimi

Sıvı-sıvı ekstaraksiyon yöntemiyle idrardan bazı asidik ve bazik ilaçların izolasyonu ve ince tabaka kromatografisi (TLC) ile tayini

Kaynaklara çalışma

5

Toksikokinetik

Mikrodifüzyon yöntemiyle biyolojik örneklerden bazı uçucu maddelerin izolasyonu ve tayini

Kaynaklara çalışma

6

Biyotransformasyon

Primer alkollerin genel reaksiyonları (Etanol ve metanol). Metanol ve etamol için ayırıcı tanıma reaksiyonları. Biyolojik sıvılarda spektrofotometrik olarak metanol tayini

Kaynaklara çalışma

7

Karsinojenez

Kanda siyanür tayini

Kaynaklara çalışma

8

Mutasyon ve Genetik Toksikoloji

Bazı metalik zehirlerin biyolojik örneklerde doğrudan tayini

Kaynaklara çalışma

9

Gelişimsel ve Reprodüktif Toksikoloji

Gıda katkı maddelerinin tayini

Kaynaklara çalışma

10

Gıda Katkı Maddeleri Ve Kontaminantlar

Kan örneklerinden DNA izolasyonu

Kaynaklara çalışma

11

Doğal Ürünlerin Toksisitesi

In vitro sitotoksisite testi

Kaynaklara çalışma

12

Metal Toksisitesi

Deri iritasyon testi

Kaynaklara çalışma

13

İmmünotoksisite

Tamamlama haftası

Kaynaklara çalışma

14

Radyasyonun Toksik Etkileri

Tamamlama haftası

Kaynaklara çalışma

15

Genel değerlendirme

Genel değerlendirme

Kaynaklara çalışma

 

Kaynaklar

KAYNAKLAR

Ders Notu

Ders notu

Diğer Kaynaklar

  1. Timbrel, J.A.; ‘Introduction to Toxicology’, Taylor & Francis, London, 1989.
  2. Lu, F.C., ‘Basic Toxicology: Fundamentals, Target Organs, and Risk Assessment, Hemisphere Publishing Corporation, Washington, 1991.
  3. Hayes, A.W., ‘Principles and Methods of Toxicology’, Taylor & Frances, Philadelphia, 2001.
  4. Klaassen, C.D., ‘Casarett and Doull’s Toxicology’, McGraw-Hill, New York, 2001.
  5. Klaassen, C.D., ‘Casarett and Doull’s Toxicology’, McGraw-Hill, New York, 2013.
  6. Hodgson, E. “A Textbook of Modern Toxicology, Wiley-Interscience,  New Jersey, 2004
  7. National Library of Medicine, Toxicology Tutor III, 2009
 

Materyal Paylaşımı

MATERYAL PAYLAŞIMI 

Dökümanlar

Fotokopi Paylaşılır.

Ödevler

Paylaşılır.

Sınavlar

Paylaşılmaz.

 
 

Değerlendirme Sistemi

DEĞERLENDİRME SİSTEMİ

YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARI

SAYI

KATKI YÜZDESİ

Teorik

 

 

Ara Sınav

1

85

Kısa Sınav (ara sınav notuna katkısı)

1

15

Uygulama

 

 

Uygulama Ara Sınavı

1

35

Uygulama Final Sınavı

1

40

Uygulama haftalık değerlendirme

10

25

Toplam

 

100

Teorik Finalin Başarıya Oranı

 

70

Laboratuvarın Başarıya Oranı

 

30

Toplam

 

100

 

 

DERS KATEGORİSİ

Zorunlu / Seçmeli

 

Dersin Program Çıktılarına Katkısı

DERSİN PROGRAM ÇIKTILARINA KATKISI

No

Program Öğrenme Çıktıları

Katkı Düzeyi

1

2

3

4

5

PÇ.1

Eczacılık alanında ulusal ve uluslararası güncel, kuramsal ve uygulamalı bilgilere sahiptir.

 

 

 

 

X

PÇ.2

Mesleği ile ilgili problemleri tanımlar, verileri toplar, doğruluğu ve güvenilirliğini değerlendirir, kanıta dayalı çözüm önerileri geliştirir, sağlık mesleği mensupları ile paylaşır, diğer kişilere gerekli açıklamaları yapar.

 

 

 

 

X

PÇ.3

Bilgiyi ve iletişim teknolojilerini kullanarak sağlık alanında görev yapanlar başta olmak üzere ilgili tüm meslek gruplarıyla ve toplumun her kesimi ile kültürel ve etik değerlere uygun olarak doğru ve etkili iletişim kurar.

 

 

 

 

X

PÇ.4

Toplum sağlığını ilgilendiren konularda mesleki hukuk ve etik kuralları gözetir.

X

 

 

 

 

PÇ.5

Kariyer farkındalığı yüksek, özgüvenli, ekip çalışmasına yatkın, lider ruhlu, girişimci, üretken ve mali kaynakları yönetebilen bir eczacı olarak görev yapar.

 

 

 

 

X

PÇ.6

Farmasötik bakım prensibini merkeze alarak hasta odaklı yaklaşımıyla kolay ulaşılan bir sağlık danışmanı olarak görev yapar ve toplumun sürekli bilgilendirilmesinde etkin rol oynar.

 

 

 

 

X

PÇ.7

Bilgilerini, çağın ve toplumun gereksinimleri doğrultusunda meslek içi eğitim ve etkinliklere katılarak geliştirir, çalışma arkadaşlarının mesleki gelişimlerinde rol alır ve yaşam boyu öğrenme ilkesini benimser.

X

 

 

 

 

PÇ.8

İlaç, kozmetik ürün ve tıbbi cihazla ilgili çok-disiplinli/ disiplinlerarası araştırma ve geliştirme projeleri önerir, yönetir ve sonuçlarını paylaşır.

 

 

 

 

X

PÇ.9

Sosyal sorumluluk projelerinde görev alarak bilgi ve becerilerini toplum yararına kullanır.

X

 

 

 

 

P.10

Alanında edindiği kuramsal ve uygulamalı bilgileri kullanırken kalite yönetim sistemlerinin gereğini yerine getirir.

X

 

 

 

 

 

AKTS İş Yükü Tablosu

AKTS / İŞ YÜKÜ TABLOSU

Etkinlik

SAYISI

Süresi
(Saat)

Toplam
İş Yükü
(Saat)

Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati)

15

3

45

Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme)

15

1

15

Ara Sınav

1

5

5

Laboratuvar (Sınav haftası dahildir: 16x toplam uygulama saati)

15

4

60

Laboratuvar ders dışı calışma süresi

15

1

15

Lab. Ara sınav

1

5

5

Lab. Final

1

10

10

Ödev

1

5

5

Final

1

10

10

Toplam İş Yükü

 

 

170

Toplam İş Yükü / 25 (s)

 

 

6,8

Dersin AKTS Kredisi

 

 

7